Wat is ADHD/ADD?
ADHD is een Engelse afkorting die staat voor Attention-Deficit/Hyperactivity disorder. Vertaald als Aandachtstekort/Hyperactief Syndroom. Er bestaan drie types van ADHD: het hyperactieve of over- beweeglijke type, het impulsieve type en het onoplettende type (dit laatste vroeger genaamd ADD). Een combinatie van twee of drie van deze drie types noemt me het gecombineerde type. Op deze website gebruiken we de term ADD nog, omdat iedereen die blijft gebruiken. Hoewel dit strikt wetenschappelijk gezien niet meer klopt.
Zelfcontrole
Blijvend probleem
Het is een stoornis van de zelfcontrole die ontstaat tijdens de (heel vroege) ontwikkeling van de hersenen. Andere ontwikkelingsstoornissen zijn bijvoorbeeld ASS (autisme spectrum stoornis), of dyslexie. Typisch bij ADHD zijn bijvoorbeeld de problemen met aandacht, impulscontrole, activiteitsniveau, motivatie en timemanagement.
ADHD is geen tijdelijk ongemak dat vanzelf verdwijnt, of dat geneest door een pilletje. Men wordt ermee geboren en men zal er ook mee sterven. Al zullen bij een aantal mensen de klachten spontaan veranderen tijdens het opgroeien. Het ontstaat NIET door een slechte opvoeding die men kreeg van de ouders, ook niet door een gebrek aan zelfdiscipline. En het heeft evenmin iets te maken met een goed of een slecht karakter waarover men beschikt of met intelligentie. Men krijgt geen ADHD omdat men lui of dom is.
Wetenschap en ADHD
Wetenschappelijk onderzoek toont duidelijk aan dat er sprake is van een tekort in de hersenen (genetisch en/of door hersenschade) die zorgt voor de verstrooidheid, dromerigheid, het vergeten, uitstellen en andere klachten. De meeste kinderen met ADHD onderpresteren op school en tot 50% van de kinderen en jongeren moet minstens een jaar zittenblijven. En dit hoewel ze gemiddeld zelfs iets slimmer zijn dan mensen zonder ADHD. Bij de helft van de mensen zijn er problemen met sociale relaties. En bij een aanzienlijk aantal zijn er bijkomende psychische problemen of is er sprake van verslaving. Zonder behandeling blijft men vaak achter met een gevoel van falen op de grote levensgebieden zoals de opleiding, het werk, de vrije tijd en het gezin.
Bron: Taking charge of ADHD’, Russell A. Barkley, 2020, The Guilford Press, NY
Wordt ADHD te vaak gediagnosticeerd?
Neen, integendeel. Schattingen lopen uiteen: tussen 20 en 40% van de kinderen met ADHD worden nooit gediagnosticeerd en behandeld. Alle kinderen zijn soms over-beweeglijk, impulsief en onaandachtig. Maar kinderen met ADHD zijn dit veel vaker en in ergere mate. Men schat dat ongeveer 5% van de schoolgaande kinderen ADHD hebben. En dit in alle culturen en over alle etnische groepen ter wereld.
Dat betekent dus ook dat er een groot aantal volwassenen met ADHD nooit een diagnose of behandeling kreeg. Dit brengt naast de persoonlijke ellende ook immense maatschappelijke kosten met zich mee. Kosten aan onder-productiviteit, werkloosheid, extra opleiding, verslavingszorg, ziekenhuiskosten, enz.
Het duurt spijtig genoeg vaak vele jaren, met moeilijkheden, tegenslagen en verkeerde keuzes op allerlei gebieden van het leven, vooraleer iemand zelfs maar een vermoeden krijgt dat hij ADHD heeft.
Bestaat er een objectieve test om ADHD te ontdekken?
Neen, die bestaat niet.
Er bestaat geen enkele test die duidelijk maakt of je ADHD hebt. Nochtans blijven vele centra een lange lijst van tests gebruiken in hun onderzoek. Dit neemt veel tijd in beslag, kost veel geld en zorgt voor lange wachtlijsten.
Zo’n test bestaat trouwens evenmin voor schizofrenie, alcoholisme, bipolariteit of angststoornissen.
Enkel een grondige klinische diagnose kan duidelijkheid brengen.
In tegenstelling tot blindheid of een andere lichamelijke handicap kan men ook niet rechtstreeks zien of iemand ADHD heeft.
Wat is een klinische diagnose?
Een klinische diagnose bestaat erin dat men op een uitvoerige en gedetailleerde manier iemands leven en klachten in kaart brengt. Waarbij men door middel van vraagstelling nagaat hoe de klachten zich daarin tonen, wat de oorzaak is van die klachten.
Het vereist daarom een heel goede kennis van ADHD en het vraagt heel veel kennis en ervaring met mentale problemen. Want vele psychische problemen lijken op ADHD (bv borderline, ASS), en komen er vaak mee samen voor.
Wij verrichten al jaren onderzoek naar ADD en ADHD en we hebben heel lange ervaring (ook in psychiatrie) met verwante en erop gelijkende problemen. Zodat we snel tot een correcte diagnosestelling kunnen komen.
GRATIS Webinar Wat is AD(H)D?
Kenmerken en gezonde behandeling
Ultrakorte screeningtest in ADHD-ADD Expertise-Centrum Psycholoog-JoVo
1. Voelt u zich doorgaans onrustig? (bijvoorbeeld: gejaagd, moeite met stilzitten, friemelen, veel sporten of beweeglijk zijn)
2. Heeft u doorgaans de neiging eerst te doen en dan pas na te denken? (bijvoorbeeld dingen eruit flappen, te veel geld uitgeven, ongeduldig zijn)
3. Heeft u doorgaans concentratieproblemen? (bijvoorbeeld: snel afgeleid zijn, dingen niet afmaken, snel verveeld, vergeetachtig of chaotisch zijn)
Indien het antwoord op vraag 1 en/of 2 en/of 3 ja is:
4. Heeft u dit altijd gehad? (zolang u zich kunt herinneren, of het grootste deel van mijn leven)
Indien het antwoord op vraag 4 ja is, overweeg dan een professioneel onderzoek naar AD(H)D.
ADHD bij volwassenen, diagnostiek en behandeling”, p 213, J.J.Sandra Kooij, Pearson Amsterdam, 2020.
Op zoek naar meer info?
Lees hier onze laatste artikels.
Psychologen in de praktijk
Jan Schrans
Erkenningsnummer: 641104942 jan.schrans@gmail.com
Sabine Vranken
Erkenningsnummer: 692109216 psysabinevranken@gmail.com
Diagnosestelling en Behandeling
Lid van:
Psycholoog VVKP
Wereld Federatie ADHD
Erkend als:
EersteLijns Psycholoog (ELP)
Gespecialiseerde Psychologische Zorg (GPZ)
Adres
Waregemsestraat 80 te Nokere
Zikastraat 126 te Geraardsbergen
